Ontstaan van gewrichtsaandoeningen
Wat zijn gewrichtsaandoeningen?
Degeneratieve gewrichtsaandoeningen (DJD), ook vaak Osteoartritis genoemd, worden gekarakteriseerd door een progressieve destructie van het gewrichtskraakbeen. Het is een verzameling van aandoeningen aan het gewrichtskraakbeen, gekenmerkt door een gelijkaardig eindstadium. Secundair aan de progressieve vernietiging van het gewrichtskraakbeen treden veranderingen op in het botweefsel en weke weefsels van het gewricht. Synovitis, capsulitis, gewrichtseffusie, erosie van het gewrichtskraakbeen, vorming van osteofyten en subchondrale sclerose worden geassocieerd met deze aandoening.
Klinisch gezien treedt er naast pijn en dysfunctie van het aangetaste gewricht ook spieratrofie op. Degeneratieve gewrichtsaandoeningen vormen een veel voorkomende oorzaak van kreupelheid bij sport paarden.
Oorzaak van gewrichtsaandoeningen?
Factoren die predisponeren tot het ontstaan van DJD zijn onder andere gewrichtstrauma (acuut, herhaaldelijk, intra-articulaire fracturen), gewrichtsinstabiliteit (bijvoorbeeld luxaties en subluxaties), gewrichtsincongruentie (bijvoorbeeld X-, en O benen, OCD fragmenten) en toenemende leeftijd.
Bij sommige paarden treden gewrichtsblessures pas op na langdurige stress. Dit kan verschillende jaren in beslag nemen. Dit betreft de paarden met een correcte conformatie, waarvan de gewrichten sterk genoeg zijn om gedurende lange tijd weerstand te bieden aan repetitief trauma.
Bij andere paarden treden reeds gewrichtskwetsuren op na een enkelvoudig traumatisch incident. Abnormaliteiten van de gewrichtsconformatie zouden hierbij predisponeren. Secundair aan het gewrichtstrauma en –instabiliteit, ontstaat er inflammatie van het synoviale membraan. Dit vormt de start van een degeneratieve cyclus binnenin het gewricht.
Indeling van gewrichtsaandoeningen
Men kan osteoartritis classificeren op basis van de oorzaak van gewrichtsdegeneratie.
-
Primaire osteoartritis wordt veroorzaakt door chronisch repetitief trauma en overmatige belasting. Jonge paarden zijn geneigd tot het ontwikkelen van gewrichtsaandoeningen door hun snelle gewichtstoename. Risicofactoren die in aanmerking worden genomen zijn onder andere de leeftijd, het geslacht, de conformatie en voornamelijk het type arbeid.
-
Secundaire osteoartritis is het gevolg van andere gewrichtsaandoeningen zoals traumatische artritis, intra articulaire fracturen, osteochondrose, conformatie abnormaliteiten (bijvoorbeeld valgus en varus) en septische artritis. Het kan ook geïnduceerd worden door het intra-articulair toedienen van corticosteroïden.
Men kan Osteoartritis ook indelen op basis van de lokalisatie van de letsels binnenin het gewricht.
-
Synovitis en capsulitis zonder aantasting van het gewrichtskraakbeen of de steun gevende structuren. Dit komt onder andere voor bij acute synovitis en capsulitis en de meerderheid van verstuikingen.
-
Trauma van het gewrichtskraakbeen of complete ruptuur van de voornaamste steun gevende structuren. Dit ziet men onder andere bij ernstige verstuikingen, intra-articulaire fracturen en meniscus-scheuren.
-
Post-traumatische degeneratieve gewrichtsaandoeningen waarbij er resterende schade is na initieel trauma. Dit type kan leiden tot gelimiteerde beweeglijkheid en gewrichtsinstabiliteit.